Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam. Ảnh: TTXVN
Hôm nay (11-6), tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày dự thảo Nghị quyết về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, TTXVN đưa tin.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, dự thảo nghị quyết có nội dung cốt lõi là các chính sách đột phá, khác biệt so với quy định hiện hành, nhằm tạo môi trường pháp lý đặc biệt cho Trung tâm tài chính quốc tế.
Trung tâm sẽ đặt tại TPHCM và Đà Nẵng, dựa trên lợi thế về kinh tế, hạ tầng và kết nối quốc tế.
Trong đó, TPHCM sẽ phát triển thị trường vốn, ngân hàng, cơ chế thử nghiệm (sandbox) về Fintech, sàn giao dịch và chuỗi cung ứng. Đà Nẵng sẽ tập trung vào tài chính xanh, tài chính thương mại, tài sản số, thu hút quỹ đầu tư và startup Fintech.
Dự thảo cũng cho phép thành lập các sàn giao dịch hàng hóa, phái sinh, tín chỉ carbon, sản phẩm văn hóa, nghệ thuật, kim loại quý, chứng khoán khởi nghiệp và tài chính xanh.
Để phát triển trung tâm tài chính quốc tế, dự thảo có các chính sách ngoại hối, ngân hàng, tài chính, thị trường vốn, thuế và ưu đãi tài chính (như thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong 30 năm, miễn 4 năm đầu, giảm 50% trong 9 năm tiếp theo; miễn thuế thu nhập cá nhân cho nhân lực chất lượng cao).
Ngoài ra, dự thảo cho phép các thành viên trung tâm tài chính quốc tế được tuyển dụng lao động theo nhu cầu, không bị giới hạn tỷ lệ lao động nước ngoài. Họ cũng không phải thực hiện các thủ tục như xác định nhu cầu hay đăng tuyển lao động Việt Nam trước khi thuê lao động nước ngoài.
Các cơ quan thuộc trung tâm sẽ được khoán biên chế và kinh phí quản lý, đồng thời được ký hợp đồng thuê chuyên gia với mức lương và nhiệm vụ do hai bên tự thỏa thuận.
Trình bày báo cáo thẩm tra dự thảo, Ủy ban Kinh tế và Tài chính khuyến nghị xây dựng chính sách đột phá, tránh rập khuôn, tận dụng lợi thế quốc gia đi sau để học hỏi và tạo lợi thế cạnh tranh.
Cơ chế quản lý cần linh hoạt nhưng vẫn bảo đảm an ninh tài chính và ổn định xã hội. Ủy ban cũng đề nghị đánh giá rõ mức độ đáp ứng của các chính sách trong dự thảo, đồng thời làm rõ tính hấp dẫn, cạnh tranh và điểm khác biệt của Việt Nam.
Chủ nhiệm Phan Văn Mãi cho biết do đây là lĩnh vực mới, Ủy ban đề xuất Nghị quyết nên tập trung vào nguyên tắc chung, ổn định. Chính phủ và Thủ tướng cần có hướng dẫn cụ thể để đảm bảo linh hoạt. Việc phân cấp cho địa phương cần hợp lý, bảo đảm tính chủ động và sáng tạo theo quy định.
Ủy ban Kinh tế và Tài chính đồng ý để Chính phủ ban hành Nghị định xử lý vấn đề phát sinh khi thực hiện Nghị quyết nhưng yêu cầu tuân thủ nguyên tắc kiểm soát quyền lực, bảo đảm tính hợp Hiến, hợp pháp và bảo vệ lợi ích quốc gia.
Chính phủ cũng cần quy định rõ trách nhiệm khi ban hành quy định khác pháp luật hiện hành. Ủy ban cũng đề nghị làm rõ mô hình, mối quan hệ và cơ chế quản lý giữa hai cơ sở tại hai địa phương để đảm bảo phối hợp hiệu quả và cạnh tranh lành mạnh.
Ông Phan Văn Mãi cho biết Ủy ban Kinh tế và Tài chính ủng hộ cơ chế đặc thù, nhưng đề nghị bổ sung quy định về trách nhiệm cơ quan liên quan, đảm bảo an toàn tài chính, hệ thống ngân hàng và tránh lạm dụng pháp luật.
Chính sách thuế cần rà soát ưu đãi, bảo đảm hấp dẫn, không vi phạm cam kết quốc tế và thủ tục phải đơn giản, minh bạch, có cơ chế kiểm soát để tránh thất thoát ngân sách.
Ủy ban cũng ủng hộ cơ chế đặc thù giải quyết tranh chấp, đề xuất làm rõ mô hình, tổ chức và hiệu lực phán quyết, cũng như nghiên cứu thành lập Tòa án chuyên biệt cho Trung tâm tài chính quốc tế.
Gia Nghi
